BÖLÜM-7

Binbirdirek

Binbirdirek'in kapısı.

Binbirdirek milattan dört yüz yıl önce ve Büyük Konstantin zamanında [Fluksen] adındaki kişi tarafından yaptırılmıştır. Bu nedenle buna Fluksen sarnıcı denilirdi. Buraya bir merdiven ile inilir. Merdiven çok güzel hava almakta ve aydınlıktır. Günümüzde bu sarnıç kurudur. Tavanında açılmış olan pencereler içerisini aydınlatmaktadır. Bu sarnıcın eni 60 ve uzunluğu 56 metredir. Tavanı 212 direkle tutturulmuş olup bu direkler birbirine paralel olmak üzere [15] sıra oluşturmuştur. Bu direklerin arası 3,76 santimetre olup her direk 0,58 santimetre çapındadır. Suların getirdiği çamurlar sarnıcı yarı boyuna kadar doldurmuştur. Bu nedenle direklerin boyu tam olarak görülemez. Her direk arasında bir takım kemerler vardır ki tavanı tutmaktadır.

Binbirdirek Sarnıcı'nın içinden bir görünüm.

Kapıdan girilince sol tarafta ve en uzak tarafında geniş bir delik vardır ki şimdi örülüdür. Anlatılanlara göre su buradan geliyormuş. Bizans imparatorluğunun uğradığı karışıklıklarda halk değerli eşyalarını buraya atarlarmış. Zemin kazılacak olursa birçok malların ortaya çıkacağı açıktır. Bu sarnıcın hacminin [325.400] metre küp olduğu hesaplanmıştır. [Ferguson] ismindeki kişinin hesabına göre evsel harcamalar ile aptes ve içimde kullanılmak üzere bu sarnıç [360.000] kişiye on iki gün su verebilmektedir.

Sarnıcın tavanı.

Çenberlitaş

Çenberlitaş'ın günümüzdeki durumu

Büyük bir yangının etkisi ve yıkımıyla kararmış, zarar görmüş olan bu taş Roma generallerinden tanınmış [Maryus] tarafından kuruluşunun [5495]’nci yılında [Simber, Tunun] isimlerinde o vakitler ülkede egemen kuvvet olarak bulunan kabilelerin şiddetle cezalandırıldığına bir işaret olmak üzere yapıldığı söylenmektedir. [329] tarihinde büyük [Konstantin] tarafından Roma’dan İstanbul’a denizden getirilerek buraya dikilmiştir.
Çenberlitaş 18 adet çenberle donatılmış olup tepesindeki heykel ile birlikte yüksekliği [51] metre kadarken tahrip olması sonucunda bugün ancak [35] metre kalmıştır. Bu nedenle dikili bulunduğu ikinci tepenin yüksek olmasından dolayı hemen her taraftan görülebilmektedir.

Çenberlitaş'ın Beyazıt Kulesinden görünümü.

Çenberlitaş’ın en üstünde [Apollon]’un tunçtan yapılmış bir heykeli vardı. [Aleksi Komenen]’in yönetimi zamanında sütuna bir yıldırım isabet etmiş ve harap olan heykeli düşürerek, üst kısmını da çok tahrip etmiştir. Apollon heykelinin ne olduğu bilinememektedir. Bu taş 1588 yaşında (1913 yılına göre) demektir.

Bu taş tek parça olmayıp silindir şeklinde sekiz parça somaki taşların birbiri üzerine çok büyük bir ustalıkla yerleştirilip sabitleştirilmesiyle meydana gelmiş ve üst tarafı süslü bir başlık ile sonlandırılmıştır. Öte yandan mimarlık sanatının olgunluk sınırını göstermek için Çenberlitaş’ı yapan sanatkâr, üst üste bindirdiği taşları birbirlerine bağlayarak yerleştirmiş ve aralarındaki uyuma o kadar dikkat etmiştir ki durumunu ve niteliğini anlamak için dikkatle bakan kişiler bu güzel eserin tek parça olduğundan şüphe etmemişler ve hayrette kalmışlardır..

Çenberlitaş'ın 1865 yılında çekilmiş bir fotografı. Kaynak Dersaadet Fotografçıları, Paskal Sebah.

Gelecek Bölüm:

Kız Taşı

____________________________________________________________________________________

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'un Eski Eserleri (Bölüm 6)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'un Eski Eserleri (Bölüm 5)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'un Eski Eserleri (Bölüm 4)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'un Eski Eserleri (Bölüm 3)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'un Eski Eserleri (Bölüm 2)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'un Eski Eserleri (Bölüm 1)

Eski İstanbul (Bölüm 28) SON Eski İstanbul (Bölüm 27)

Eski İstanbul (Bölüm 26) Eski İstanbul (Bölüm 26) Eski İstanbul (Bölüm 25)

Eski İstanbul (Bölüm 24) Eski İstanbul (Bölüm 23) Eski İstanbul (Bölüm 22) Eski İstanbul (Bölüm 21)

Eski İstanbul (Bölüm 20) Eski İstanbul (Bölüm 19) Eski İstanbul (Bölüm 18) Eski İstanbul (Bölüm 17)

Eski İstanbul (Bölüm 16) Eski İstanbul (Bölüm 15) Eski İstanbul (Bölüm 14)

Eski İstanbul (Bölüm 13) Eski İstanbul (Bölüm 12) Eski İstanbul (Bölüm 11)

Eski İstanbul (Bölüm 10) Eski İstanbul (Bölüm 9)

Eski İstanbul (Bölüm 8) Eski İstanbul (Bölüm 7) Eski İstanbul (Bölüm 6)

Eski İstanbul (Bölüm 5) Eski İstanbul (Bölüm 4) Eski İstanbul (Bölüm 3)

Eski İstarbul (Bölüm 2) Eski İstarbul (Bölüm 1)   Nusretiye Camisi

   İstanbul Namazgâhları-6   İstanbul Namazgâhları-5   İstanbul Namazgâhları-4

   İstanbul Namazgâhları-3   İstanbul Namazgâhları-2   İstanbul Namazgâhları-1

   Yeni Cami Hünkâr Kasrı   Cami Alemleri   Sadaka Taşları

   Eb-ced Hesabı ve Tarih Düşürme   Sıbyan Mektebleri

   Tarihte İstanbul Depremleri (Bölüm 3)   Tarihte İstanbul Depremleri (Bölüm 2)

   Tarihte İstanbul Depremleri (Bölüm 1)