BÖLÜM-6

At Meydanı’nın Temeli

At Meydanı.

İstanbul’un birinci tepesinin üst yüzeyi at yarışı ve oyunlarına yeterli gelmediğinden [Septim-sur] Marmara yamacında kargir büyük istinat duvarları yaptırılarak meydan bu tarafa doğru büyütülmüştür. Oluşturulan bu zeminde günümüzde Mekteb-i Sanayi (*) (SanatOkulu) bulunmaktadır. Bu nedenle görüş alanı sınırlıdır. Fakat soldaki yoldan gidilir ve sağ tarafa dönülmeden sürekli olarak gidilirse bu yolun sona erdiği dolambaçlı sokaklarda ve sağ tarafındaki binalar içinde büyük bir yapıya rastlanılır. Bu bina büyük ayaklar üzerine dayandırılmış damlardan oluşmuştur. İşte burası At Meydanı’nın temelidir. Eskiden sarnıç olarak kullanılmış ve [Soğuk su sarnıcı] denilmiştir.

(*) Mekteb-i Sanayi: Fabrikalarda çalışacak uzmanları yetiştirmek üzere İstanbul'da açılan bir okul.  Sanat Okulu.

At Meydanı

At Meydanı. Kaynak: Dersaadet Fotografçıları, Abdullah Biraderler

At Meydanı, Ayasofya meydanına bitişik olup her ikisi de biri-birine dik durumdadır. Burası Bizanslıların eski hipodromu yani At Meydanı idi. Zamanımızda büyük bir dikdörtgen şeklinde olup eni 300 ve boyu 75 metre ise de, fakat Mekteb-i Sanayi (SanatOkulu) tarafındaki arsa biraz daha daralmıştır. Günümüzde bu meydan güzel bir bahçe hâline dönüştürülmüştür. Bu bahçenin daha güzel düzenlenmesi durumunda daha çok değer kazanacağı açıktır.
Bu bahçe Divanyolu ile At Meydanı’nı ayırır. Fakat meydan bahçenin iki ucundaki çıkışlar ile Divanyolu ve Ayasofya meydanıyla birleşmektedir. Bahçenin batı tarafında Firuz Ağa Camisi bulunur.

At Meydanı ve Hipodrom'un eski bir resmi.

Bunlar yokuş şeklindeki bir sokak ile sınırlı olup bu sokak [Teodos]’un yapımı olan “Binbirdirek”e çıkar. Bu sokağın bir ucunda ve solda ve meydanın zemininde oldukça geniş, yani 4:3 metre derinliğinde bir çukur vardır. Buraya eğik bir yol ile inilir, bu çukura toprağın dolmaması için çevresineduvarlar yapılmıştır. Burada üç kemerli mermer bir çeşme vardır ve kurnalarında yazılı kabartma şeklindeki haçlardan Bizans zamanından kaldığı anlaşılmaktadır.
Buraya girilince [Bizans]’lıların eski eserlerinden olan bir çeşmenin karşısına gelinir. Meydanın sonunda tek katlı bir bina vardır. Bu bina Mekteb-i Sanayi olarak kullanılmaktadır. Binanın iki tarafında iki sokak vardır. Sağdakinden Mehmet Paşa Camisine ve Kadırga Limanı’na ve Küçük Ayasofya’ya gidilir.

Bizans'ın hayali çizimlerinde At Meydanı. ("Eski İstanbul" yazı dizimizden.).

Mekteb-i Sanayi (Sanat Okulu)

Bin sekiz yüz atmış sekiz yılında açılışı yapılan bu okulun tümü öksüzlerden olan öğrencilerinin sayısı üç yüz elli kadardır. Çeşitli sanatlar, doğramacılık, demircilik ve dökümcülük, çilingirlik, tabaklama sanatı, kunduracılık ve terzilikten ibaret ise de daha sonraları tabaklama ve kunduracılık ile terzilik sanatları programdan çıkartılarak yerine sanayi gereksinimlerimizin en önemlilerinden olan makinecilik sanatı getirilmiş ve doğal olarak daha çok mükemmelliğe kavuşturulmuştur.

Sanat Okulu'nun kapısı.

Okulun daha önce yıllık geliri yaklaşık olarak sekiz bin iki yüz elli Osmanlı lirasından ibaret idi. Bunun yedi bin beşyüz lirası Galata’daki Bursa hanının gelirinden ve dört yüzü Bâb-ı Âlî çevresindeki dükkânların gelirinden, üç yüz elli lirası da Yeniçeri Kıyafet Müzesinin giriş ücretlerinden sağlanmaktaydı.
Daha sonra okul [1898] yılında iyi bir şekilde yenilenip tamir edilerek Ziraat ve Maden Nezâreti (Tarım ve Madencilik Bakanlığı) ilebirleştirilmiştir.

Gelecek Bölüm:

Binbirdirek

____________________________________________________________________________________

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'n Eski Eserleri (Bölüm 5)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'n Eski Eserleri (Bölüm 4)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'n Eski Eserleri (Bölüm 3)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'n Eski Eserleri (Bölüm 2)

Sultan Ahmet Parkı ve İstanbul'n Eski Eserleri (Bölüm 1)

Eski İstanbul (Bölüm 28) SON Eski İstanbul (Bölüm 27)

Eski İstanbul (Bölüm 26) Eski İstanbul (Bölüm 26) Eski İstanbul (Bölüm 25)

Eski İstanbul (Bölüm 24) Eski İstanbul (Bölüm 23) Eski İstanbul (Bölüm 22) Eski İstanbul (Bölüm 21)

Eski İstanbul (Bölüm 20) Eski İstanbul (Bölüm 19) Eski İstanbul (Bölüm 18) Eski İstanbul (Bölüm 17)

Eski İstanbul (Bölüm 16) Eski İstanbul (Bölüm 15) Eski İstanbul (Bölüm 14)

Eski İstanbul (Bölüm 13) Eski İstanbul (Bölüm 12) Eski İstanbul (Bölüm 11)

Eski İstanbul (Bölüm 10) Eski İstanbul (Bölüm 9)

Eski İstanbul (Bölüm 8) Eski İstanbul (Bölüm 7) Eski İstanbul (Bölüm 6)

Eski İstanbul (Bölüm 5) Eski İstanbul (Bölüm 4) Eski İstanbul (Bölüm 3)

Eski İstarbul (Bölüm 2) Eski İstarbul (Bölüm 1)   Nusretiye Camisi

   İstanbul Namazgâhları-6   İstanbul Namazgâhları-5   İstanbul Namazgâhları-4

   İstanbul Namazgâhları-3   İstanbul Namazgâhları-2   İstanbul Namazgâhları-1

   Yeni Cami Hünkâr Kasrı   Cami Alemleri   Sadaka Taşları

   Eb-ced Hesabı ve Tarih Düşürme   Sıbyan Mektebleri

   Tarihte İstanbul Depremleri (Bölüm 3)   Tarihte İstanbul Depremleri (Bölüm 2)

   Tarihte İstanbul Depremleri (Bölüm 1)