Doğancılar, Hasan Paşa Çeşmesi Kitâbesi

Kitâbe

Âsaf-ı âzam Hasan Paşa cenâb-ı zü'l-kerem
Yapdı bu aynı olub tevfîk-i Hak âna refik
Dedi târihin Zamîrî dil döküb âb-ı revân
Hemçü Zemzem akdı beyt-i Hakk'a bu âb-ı rahîk
1117

Kitâbenin Günümüz Türkçesi ile Anlamı:

Asaletli büyük vezir Hasan Paşa cenapları
Allah’ın yardımı ile ona yoldaş olarak yaptı burayı
Zamîrî, tarihini söyledi akar su gibi anlatarak
Zemzem gibi aktı Kâbe’ye bu temiz su
1705

Doğancılar, Hasan Paşa Çeşmesi

Doğancılar Meydanı'nda Hazret-i Nasûhî'nin gömülü bulunduğu türbe ve yanında bir tekke camisi vardır. Bu tekke 1863 yılında ve Sultan Abdülaziz Han hazretlerinin saltanatı zamanında yenilenerek tamir edilmiştir. Dergâhın yanında bir çeşme bulunmaktadır.

Üsküdar, Doğancılarda Nasûhî tekkesi camiinin avlu kapısı dışında, ana cadde üzerindedir. Üstü örtüsüz, beton sıvalıdır. Adi taş ve çimento harçla yapılmış olan haznesinin yüzü kesme taşla kaplanmıştır. Teknesi mermerden, küçük bir el tası şeklindedir. Kemerinin üzerine yerleştirilmiş olan kitâbesi güzel bir sülüs yazı iledir. Tarih beyti aynen şöyledir:

«Hemçu zemzem akdı beyt-i Hakk’a bu âb-ı rahîk»
1117 (1705 M.)

Kitabenin nâzımı Zamirî İsmail Efendi, Sultan Üçüncü Mustafa devrinde yaşayan şairlerdendi. Çeşmeyi yaptıran Damat Moralı Hasan Paşa 1115 (1703 M.) tarihinde sadrazam olmuştur. Bir sene sonra azl edilmiş ve İzmit’te ikamete memur edilmiştir. Silâhtarlık, Mısır valiliği, Bursa, İzmit mutasarrıflığı, Boğaz, Sakız muhafızlığı yapmış; Halep, Konya valiliklerinde ve rikâp kaymakamlığında bulunmuş, tekrar Mısır, sonra Şam Trablusu Rakka valiliklerine gönderilmiş ve 1125 (1713 M.) yılında ölmüştür.

Çeşmenin 1940 yılındaki eski bir görünümü..

Fotograflar: H.Veysel Güleryüz

 _______________________________________________________________________________________