Selimiye Kışlası Kapılarının Kitâbeleri-1

Kitâbenin Metni

Câygâh oldu Selîmiye yine nev-askere
Eylemişdi Hân Selîm evvelce me'vâ-i cündine
Arz-ü şân-ü devleti ikmâl kıldı pâdişâh
Anda inşâ etdirüb nev-kışla hâlâ cündine

Oldu evvelkinden iki kat metîn ve hem vâsî
Eyledi ihsan o şâhen-şeh dü-bâlâ cündine
Hazret-i Hakdan ümîd oldur ki şâh-ı âlemin
Seyf-i nusretle musahhar ola dünyâ cündine

Asker-i şâhâne denmek bunlara şâyestedir
Kendisi ta'lîmi ceng etmekde zîrâ cündine
Askerîden görmede a'lâ-vü-ednâ ihtirâm
Etmede dâ'im du'â edn-ü va'lâ cündine

Pâdişâhân zerresi olmaz o mihr-ü şevketin
Asker-i mansûrînin yânında a'râ cündine
Ömrü olsun asker-i encüm-ü şümârından füzûn
Cünd-i gayb-ile edüb imdâd-ı Mevlâ cündine

Olmasun teb ü lerze-i kahrından a'dâsı masûn
Ki masîf oldukca âlem-i gâh meştâ cündine
Bendesi İzzet dedi târîh-i cevher-dârını
Eyledi Mahmûd Hân nev kışla ihyâ cündine
1243

Kitâbe günümüz Türkçe’siyle yaklaşık olarak aşağıdaki gibidir.

Selimiye yeni askere karargâh oldu
Selim Han daha önce yer yapmıştı askerine
Padişah, devletin şanı ile tamamladı
Orada yeni kışla yaptırıp askerine

Öncekinden iki kat sağlam ve hem de geniş
O şahların şahı iki kat bağışladı askerine
Hazreti Allah’tan ümit edilir ki âlemlerin şahının
Kılıcının üstünlüğüyle dünya boyun eğsin askerine

Muhteşem asker denilmek bunlara yaraşır
Kendisi harp talimi yaptırmakta çünkü askerine
Büyük, küçük herkesten askerleri saygı görmekte
Her zaman cennet-ü âlâ duası etmede askerine

Güneşin heybeti padişahın zerresi olamaz
Galip askerinin yanında süsüdür askerine
Ömrü olsun askerinin toplamından daha fazla
Asker kaybında Allah yardım edip askerine

Düşmanlarından korusun, ateşlenip titremesin
Ki sağlam bu yer kışlak oldukça askerine
İzzet kulu noktalı harflerle tarihini dedi
Mahmud Han yeni kışla yaptı askerine
1827

 

Karacaahmet Tarafına Bakan Kapı

Selimiye Kışlası

İlk olarak Sultan Üçüncü Selim tarafından 1800-1803 yıllarında Üsküdar'daki Kavak Sarayı'nın arsasına yaptırılmıştır. 1803'te eklentileriyle birlikte tamamlanan kışla, bugünkü binanın üçte biri kadar bir alana sahipti. Nizâm-ı Cedîd hareketini başlatan Sultan Üçüncü Selim, kışlasını yeni düzenin askerleri için yaptırmıştır.
Yapı iki katlı ve iç avludur. Planı avlu tarafında açık bir koridorla dış cepheler boyunca sıralanan odalardan meydana gelmiş, yirmi dokuz odalı bir kısmı bodrumu bulunmaktadır. İlk döneminde köşelerinde kuleler yoktur. Yapının kuzey ve güney cephelerindeki kapıları özenle işlenmiştir. Eğitim meydanı deniz tarafındadır. İki padişah kasrından birisi giriş kapısının üzerinde, diğeri eğitim alanındadır. Bir de camisi vardır. Hastane, mutfak, çamaşırhane gibi servis birimleri kışlanın doğusunda ve batısında olmak üzere ikişer tanedir.
Yapının dış duvarları düzgün kesme taş, ara duvarları moloz taş örgülü, döşemeleri ve çatısı ahşaptır. İçinde kalem işi bezemelere yer verilmiştir. Kışlanın yapımında mühendis olarak Abdurrahman Efendi görevli olup bina emini Baruthane Nâzın Ahmed Efendi'dir. Sultan Üçüncü Selim dönemi boyunca kışlanın özel bir adı bulunmuşordu. Bu dönemde sırasıyla Muallem Bostânî Neferâtının İkameti İçin İnşa Edilen Yeni Kışla, Muallem Asker Kışlası, Kavak Sarayı Arsasındaki Neferat Kışlası gibi isimlerle anılmaktaydı. 1805'te Üsküdar Kışlası, 1807’de Muallem Bostânî Neferâtının Kışlası diye isimlendirildi. 1830'dan sonra Selimiye Kışlak-ı Âlîsi, Selimiye Kışla-i Hümâyunu olarak isimlendirildi.
Günümüzde Birinci Ordu Komutanlığı olarak kullanılmaktadır.
(Kaynak:DiyanetİslamAnsiklopedisi.Sayfa436-437)

Mir’ât-ı İstanbul’daki anlatımla Selimiye Kışlası
Bu kışla cennetlik merhum Sultan Üçüncü Selim Han hazretlerinin padişahlığı zamanında ahşap olarak yapılarak inşa edilmiş ve dört kapı açılmıştır. Adaletli Sultan Mahmud Han zamanında bir cephesi kârgir olarak yapılmış ve diğer üç cephesi Sultan Abdülmecid Han hazretlerinin padişahlığı zamanında tamamlanmıştır. Bu kışla kare şeklinde olup dört köşesinde dört kulesi vardır. Deniz cephesi kuzey batıdan güney doğuya uzanmaktadır. Karşı cephesi Karaca Ahmet'e bakar. Kapıları üzerinde yapım zamanını belirten tarihler vardır.

Selimiye Kışlası'nın deniz tarafından iki ayrı görünümü.

 _______________________________________________________________________________________