Sadeddin Efendi Çeşmesi Kitâbesi

Çeşme Kitâbesi:

Sâhibü'l-hayrât Sadeddin Efendi kim oldur
Necl-i Feyzullah Efendi nuhbe-i ensâb ü âl
Hânedânzâde asalet kim uluvv-i himmeti

Cüstcûdan teşnegâm eyledi âsûde-hâl
Hasbetenlillâh bu dil-cû çeşmenin bünyâdına
Su yerine sıdk u ihlâs ile kıldı bezl-i mâl

Mevki'inde kıldı bir âlî-eser kim şübhesiz
Tâ-be-mahşer hayr ile mezkûr olur bî-kîl ü kal
Kurretü'l-aym Zübeyde Hânım'ın şâdâb edip

Rûh-ı pâkin ravza-i cennetde Hayy-ı Lâ-yezâl
Ömr-i cedd ü vâlid-i zî-şânmı memtlûd edip
Vermeye dünyâ vü ukbâda Huda rene ü melal

Şâkirâ atsan okurlar su gibi târihini
Kevser ile iç Zübeyde ruhuna âb-ı zülâl
1154 (1741-42)

Sadeddin Efendi Sebili Kitâbeleri

Sebil Kitâbeleri:

Cenâb-ı kâdîasker, ibn-i kâdîasker-i zî-şân
Huceste-menkıbet zât-ı mekârimkâr-ı bî-hemtâ
Afif ü sâf-tîynet ya'nî Feyzullâh Efendi kim
Anınla fahreder câh u sadâret-mesned-i vâlâ
Hemîşe müstefîz olmakla herkes cûy-ı lutfundan
Bu esre kıldı necl-i pâki dahi iktifa hâlâ
Onun mahdûm-ı âlî-kadri Sa'deddîn Efendi'dir
Reh-i Hakda bu âb-ı Zemzem-âsâyı eden icra
Ebâ anced mehâclîm-i kiramın pak ü mümtazı
Mevâlî-i izamın ser-firâzı kâmil ü dana

Sebil ü çeşme yaptı kıldı icra hükm-i aynanı
İki veçhile ebnâ-yı sebili eyledi irvâ
Acâyib mevki'inde bu sebili eyleyip bünyâtı
Kef-i pür-cûdu oldı maksem-i âb-ı revân-bahşâ
Zemini mürtefi bünyâdı dil-cû mevkii dil-keş
Sebîl-i bî-bedel tarh-ı müferrih resm-i nev-peydâ
Sebîl-i nev değil mecrâ-yı âb-ı zindegânîdir
Ki her bir katresi ihya eder atgânı Hızr-âsâ
Dürüstî bu ki bu ayn-ı hayât-ı rûh-perverle
Gürûh-ı teşnegân-ı Üsküdar'ı eyledi İska

Be-dîdâr oldu mecrâ-yı nesîmî selsebîlâdan
Bu tesnîm-i hisân-ı hayra ukbâda olur mecra
Bir içim suyun amma hakkı vardır sâhibü'l-hayrın
Du'âsı ömr ü ikbâl-ile olsun nûş eden güya
Cenâb-ı Hak o mahdûm-ı muallâ-kadr-i zî-şânı
Çemen-zâr-ı hayât-ı sermedîde eylesin ibkâ
Hemîşe menba'-ı ayn-ı müberrât eyleyip zâtın
Nice asar-ı uzmâya muvaffak eyleye Mevlâ
Gelip birbir okurlar Şâkirâ târîh-i itmamın
Sebili yaptı Sa'deddîn Efendi iç şifâdır mâ

1154(1741)

Sadeddin Efendi Çeşmesi ve Sebili

Sadeddin Efendi Çeşme ve Sebili Karaca Ahmed Türbesinin bitişiğindedir.

Sadeddin Efendi Sebili
H..1154 (M.1741) yılında Şeyhülislâm olan Hoca Sadeddin Efendi’nin torunu Mısır Mollası ve sonradan İstanbul Kadısı olan Molla Sadeddin Efendi tarafından yaptırılmıştır. Üsküdar’da Karaca Ahmet’te, Fethi Paşa Camii’nin karşısındadır.
Tek pencerelidir. Parmaklıkları düzdür. On iki adet su verecek deliği vardır. Duvarları sıvalıdır. Mimarîsi Türk rokokosu üslubundadır.

Sadeddin Efendi Sebili'nin 1938 yılında çekilmiş bir fotografı. Kaynak: İstanbul Sebilleri, İzzet Kumbaracılar, 1938 İstanbul Devlet Basımevi.

Sadeddin Efendi Çeşmesi
H.1154 (M.1741) yılında inşa edilmiş olan çeşme, Üsküdar’da Karaca Ahmet’de, Fethi Paşa Camii’nin karşısındaki sebilin yanındadır.

Sadeddin Efendi Çeşmesi.

Yüzü mermerle kaplanmış olan haznesinin üstü çatısızdır. Kemeri kabartma süslerle şekillendirilmiş ve üzerine üçer mısralı beş satırlık kitâbesinde Şakir’in manzum beyiti hekkedilmiştir
Banisi Feyzullah Efendi zade Sadettin Efendi, müderris, molla, Mısır mollası, Mekke-i Mükerreme kadısı ve İstanbul kadısı olmuş, H.1168-1173 (M.1754-1759) yılları arasında felçli olarak yaşamış ve H.1173 (M.1759) yılında ölmüştür. Karacaahmet türbesi yanında gömülüdür.

Sadeddin Efendi Çeşmesi'nin 1945 yılında çekilmiş bir fotografı. Kaynak: İstanbul Çeşmeleri, İbrahim Hilmi Tanışık, Cilt 2, İstanbul 1945, Maarif Matbaası.

Mirât-ı İstanbul’da Sadettin Efendi Çeşmesi ve Sebili ile ilgili olarak aşağıdaki bilgi bulunmaktadır:
“Karaca Anmed Türbesi
Haydarpaşa'dan Üsküdar'a gelen İzmit Caddesi kısmının en mürtefi bir mahallinde bulunup bu caddeden sağa giden Bağlarbaşı ve Nuhkapısı Caddesi ile Üsküdar'a inen kısmı beyninde ve kabristan içinde bir türbe-i şerifedir….
Civarında bulunan sebil ile çeşme Şeyhülislâm Hoca Sadeddin Efendi'nindir. Sebile muttasıl makberde 1283'de (1866-67) vefat eden Sadeddin Efendi ile mahdumu İcra Cemiyeti Şubesi reisi ve hulefa-yı Mevlevîyeden es-Seyyid Mehmed Alâeddin Reşad Bey ve 1173'te (1759-60) İstanbul kadısı bulunan Feyzullah Efendizade Sadeddin Efendi medfundur.

 _______________________________________________________________________________________