Miskinler Tekkesi Çeşmesi Kitâbesi

Kitâbenin Metni

Menba'-ı cûd inâyet maksem-i âb-ı kerem
Hazret-i Sultân Mahmûd Hân-ı İskender-vakâr
Âb-ı rûy-ı şân-ı devlet dürr-i sipihr-i saltanat
Kulzûm-u ektâr-ı himmet dâver-i gevher-nisâr

Cûd-u tab-ı kişver-i câna bahr-i bî-kenâr
Âlemi bir âb-ı feyz-i cûyibâr-ı hayr içüb
Gülşen-i mülke su verdi ol şeh-i âlî-tebâr
Sû-be-sû ma'mûr edib dünyâyı ol şâh-ı cihân

Yapdı âlemde nice âsâr-ı hayr-ı eyleyüb
Olduğu-çün nâ'il-i hayrât o şâh-ı kâmgâr
Meslek-i şâhânesine eyleyüb âlem sülûk
Hayra meyl etdi cihânın meşrebi bî-ihtiyâr

Bak vekîl-i kenz-i şâhî Hâfız Sâlim Ağa
Kıldı bu hayrât-ı dil-cûyu binâya ibtidâr
Celb edüb vakf-ı Selîmiyye'den âb-ı dil-keş
Eyledi bu çeşmeyi ebnâyı sebîle yâdigâr

Hîç söz olmaz tarhına bu çeşmesâr-ı himmetin
Nakş-ı zîbâ resm-i dil-cû âb-ı sâfı hoş-güvâr
Şerbet-i kand-ile hem-tâm olduğun gûş eyleyüb
Teşnedir hâlâ bu şirîn cûybâra Kandehâr

Varsa bu davamı inkâr eyleyen gelsün berû
İşte humâr şerbeti işte bu şirîn cûybâr
Bir midir bu mâ-i şirîn ile hîç âb-ı hayât
Bunda hem safvet-i nümâyân hem letâfet-i aşikâr

Hak bu kim hayr-ü âsâr ile şâh-ı âleme
Eyledi celb-ü du'â atşândan leyl-ü nehâr
Tûl-ı ömr ile mir edüb ol şâhenşehi
Mazhâr-ı tevfîk ede zâtın cenâb-ı Gird-gâr

Sâye-i şâhda Hakk ol sâhibü'l-hayrâtı da
Eyleye dil-cû âhş (ahşâ) üzre feyz-yâb-ü behredâr
Oku Vâsıf su gibi târîh-i cevher-mâyesin
Gel su iç kıl Hakka hamd işte muallâ çeşmesâr
1226

Kitâbenin Türkçesi

Cömert su kaynağının suyunu bağışlayarak bölen
İskender azametinde Hazreti Sultan Mahmud Han
Şanlı devletin yüz suyu, saltanatın talih incisi
Şerefli himmet denizi, doğru sözlü hükümdar
Ülkenin halkına derya gibi cömertçe verdi
Hayır yaparak dünyaya bol suyu akıtarak
Gül bahçesine su verdi o yüksek soylu şah
Dünyanın her tarafını mamur edip o cihan şahı
Alemde hayli çok hayır eseri yaparak
İsteğine ulaşarak o hayıra nail oldu çünkü
Hükümdarlık sanatıyla alemde bir yol tutarak
Yaratılışından dolayı kendiliğinden hayıra yöneldi
Bak, hükümdarın hazine vekili Hafız Sâlim Ağa
Gönülleri çeken bu binayı hayır için hızla yaptı
Selimiye vakfından getirip gönülleri açan suyu
Bu çeşmeyi çocuklarına hayrat olarak armağan etti
Bu bağışlanan çeşmenin şekline hiç söz edilemez
Süsleri güzel, görünümü cazip, temiz suyu lezzetli
Tatlı şerbeti ile tamamlandığını duyurarak
Susamışlar bu şirin çeşmeden şerbeti içmek isterler
Varsa bu dâvâmı inkar eden, gelsin buraya
Susamışlar, işte sarhoş eden, işte bu şirin şerbet
Bu şirin su ile âb’ı hayat aynı mıdır ?
Bunda hem saflığı aşikar, hem de hoşluğu açıktır
Kim bu hayırlı eser ile alemlerin şahına
Susamışlardan gece-gündüz dua alarak
O şahlar şahını onurlandırıp ömrünü uzatarak
O kişi, kudretli Allah’ın yardımına erişsin
O hayırın sahibi de padişahın sayesinde hak etsin
Gönülü ferahlasın, içi de yararlansın
Vâsıf, su gibi aktı tarihi, aslı cevher olanın
Gel su iç, Allaha hamd et, işte yüce çeşmeden
1811

_____________________________________________________________________________________

Miskinler Tekkesi ve Çeşmesi

Meskinler Tekksi'nin eski bir resmi.

  MİSKİNLER TEKKESİ
  Günümüzde mevcudu kalmayan Miskinler Tekkesi Mescidi., eskiden Bağdad Yolu olarak bilinen ve şimdiki Bağdat Caddesi olan ve Karacaahmet'den başlayarak Bostancı'ya kadar devam eden yolun baş tarafında bulunmaktaydı. Bulunduğu yer, günümüzdeki Karacaahmet Mezarlık Müdürlüğü'nün bulunduğu alandaydı. Yolun genişletilmesi ve yeniden inşası nedeniyle tamamen yakılıp ortadan kaldırılan Miskinler Tekkesi'nin önündeki çeşme ise onarılıp restore edilmiştir.

  Mehmed Ra'if tarafından 1890'larda yazılmış olan "Mir'ât-ı İstanbul (İstanbul'un Aynası)" kitabında tekke ve çeşme hakkında aşağıdaki bilgi bulunmaktadır:

  "İşbu tekkenin bânîsi Fâtih-i Mısır Sultan Selim Hân Nazretleridir. Târih-i itmâmı 920'dir. Minberini sıhriyet şerefine nâil olan Mehmed Emin Paşa vaz eylemiştir. Mescidin itmâmına [Fuzl-i Rabbânî1172] terkîb-i târih düşmüşdür. Bâde't tâmir tâkına hâkk olunan târih şudur:

....……….
Hîç söz olmaz Vâsıfâ bu hayra yaz târihini
Oldu dâr-ü mesken-i Miskinlere inşâ-yı-cedîd

1225

.

  MİSKİNLER TEKKESİ ve ÇEŞMESİ
   Hadîkat'ül Cevâmî'oe Ayvansaraylı Hâfız Hüseyin Efendi aşağıdaki bilgiyi vermektedir: Miskinler Mescidi denilmekle ma'rufdur. Bânîsi Mısır Fatihi Sultan Selim Han'dı.b Binası 920 (1514) tarihindedir. Bu "Miskin" tabiri fakir demek olmayıp, belki bir illeti mahsûsa olup, bir soy gibi bir sınıf kimselerde vuku bulunuyordu. Her kimde zuhur ederse bunlara gidildiği zaman o illetden bir nişâne zuhûr etmiş ise yanlarına alırlar ve illâ başka kimseyi içeriye dâhil etmezler. Gerek erkek ve gerek kadın cümlesi miskin olmak şarttır. Sadakaları eksik değildir. Yine kendilerinden bir şeyhleri ve kendilerine mahsus âyinleri olub eşleri ve evladları cümle o mahaldedir. Mescidlerinin minberini Yağlıkcı Mehmed Emin Paşa 1172 (1758)'de vaz eylemişdir."

Karacaahmet kabristanındaki Miskinler Tekkesi Çeşmesi'nin bulunduğu alan. Önde sadaka taşı görülüyor.

  Aslında miskinler Tekkesi olarak bilinen yer bir Şifâhane (hastane) dir. Bu şifâhane, miskinler adı verilen cüzzamlıların halktan ayrı tutulması ve tedavîsi için inşa edilmiştir. Miskinler Tekkesi'nin hac yolu alarak kullanılan Bağdad Yolu üzerinde kurulmasının sebebi, o yolun o zamanlar çok işlek olmasındandır. Tekkedekilerin hayatlarını sürdürebilmeleri için gerekli olan her türlü yiyecek ve çeşitli eşyeler, hnalkın sadakaları ile sağlanmaktaydı. Hac yolculuğuna çıkanlar, hacdan dönenler ya da yoldan geçenler mutlaka bu yoldan geçerler ve tekkenin kapısı önündeki Sadaka Taşı'na gönüllerinden kopan sadakayı bırakırlardı. Günümüzde geriye sadece Çeşme ile sadaka taşı kalmıştır.

 _______________________________________________________________________________________